Aan de slag met eigenaarschap op school

Wil je aan de slag met eigenaarschap op jullie school? Of heb je de vragenlijsten in de burgerschapsmodule van Zien! ingevuld en blijkt er bij eigenaarschap nog wel ruimte voor verbetering bij jouw leerlingen? En wil je daarmee aan de slag? De Ds. J. Bogermanschool deelt de ervaringen die zij hebben opgedaan door te werken met de portfolio's van Zien!+.

Meer dan alleen intrinsieke motivatie
Eigenaarschap betekent dat leerlingen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leerproces. Een vaardigheid die goed past bij burgerschapsonderwijs. Op de Ds. J. Bogermanschool ziet men eigenaarschap als een essentieel onderdeel van goed onderwijs. Linda Sprengelmeijer, ib’er en leerkracht groep 8 vertelt: "Intrinsieke motivatie is belangrijk bij eigenaarschap, maar de leerkracht doet er echt toe bij de bevordering daarvan. Als jij uitstraalt wat je van je leerlingen verwacht, dan gaan ze die uitdaging ook aan.”

Meerwaarde van eigenaarschap
“Een kind leert pas als het betrokken is,” vertelt Linda. “Als ze iets moeten leren, omdat wij het belangrijk vinden, dan zijn er best kinderen die dat doen. Alleen mis je dan wel de betrokkenheid. Wil een kind echt groeien, dan is betrokkenheid onmisbaar."

Naast die betrokkenheid zorgt het werken aan eigenaarschap ook voor ontwikkeling in de school. "Het vertaalt zich ook terug in de opbrengsten. Sinds wij de kinderen betrekken bij hun eigen groei zijn onze resultaten veel beter. Uiteindelijk zijn de cijfers ook een doel en moeten we voldoen aan de eisen van de inspectie. Toch is het belangrijkste doel dat de kinderen zich prettig voelen. Ieder kind wil groeien, ieder kind wil gezien worden. Ieder kind wil wat bereiken."

De werkwijze van de Ds. J. Bogermanschool
Op de Ds. J. Bogermanschool zetten ze verschillende middelen in om eigenaarschap te stimuleren. Een daarvan is de portfolio's van Zien!+. Het portfolio maakt het eigen leerproces inzichtelijk voor leerlingen. Met speciaal ontwikkelde portfoliobladen voor verschillende leeftijdsgroepen kunnen leerlingen doelen stellen, reflecteren op hun voortgang en samen met de leerkracht werken aan hun ontwikkeling.

Linda vertelt over haar ervaring met de portfolio’s: “Kinderen krijgen zicht op hun hun eigen lijn en dat bevordert betrokkenheid. Verder voeren we ieder jaar leerlinggesprekken en soms houden we grafieken over eigenaarschap bij, op het eigen niveau van het kind.”

Voor Linda gaat het bij de portfolio's vooral om zelfreflectie van de leerlingen: "Ze worden uitgedaagd bewust na te denken en te reflecteren op zichzelf; hun gedrag, behoeftes en eigen doelen. Dat hebben ze later nodig om te weten hoe ze naar zichzelf kijken en hoe ze kunnen behalen wat ze willen behalen, zowel op didactisch als sociaal vlak. De portfolio’s helpen ze erbij om dit te leren.”

Groepsdoelen in de portfolio’s
De school is begonnen met groepsdoelen in de portfolio's. Linda legt uit: "We zijn gestart met de portfolio’s en dan is het handig om met groepsdoelen te beginnen. We kijken dan bijvoorbeeld naar de resultaten van de vragenlijsten van Zien! en stellen een groepsdoel. Dat doen we samen met de kinderen: waar kunnen we met z’n allen aan werken en hoe gaan we daar komen?”

Samen aan de slag met eigenaarschap 
De school werkt samen met Gouwe Academie om het gebruik van portfolio's verder te ontwikkelen: "De portfolio’s worden nog niet overal gebruikt, maar volgend jaar gaan we samen met een adviseur van Gouwe Academie verder om alles goed vorm te geven. Ik zou bijvoorbeeld nog verdieping willen in kindgesprekken in combinatie met de portfolio’s.”

Wil jij op jouw school ook aan de slag met eigenaarschap? Neem dan contact met ons op. Onze onderwijsadviseurs zijn experts in het thema burgerschap en kunnen je helpen bij het verbeteren van burgerschapsvaardigheden. Bijvoorbeeld met het gebruik van de portfolio’s in Zien!+.