Vraag een gemiddelde docent of hij oog heeft voor de leerling achter de rapportcijfers. Grote kans dat het antwoord een volmondig ‘ja’ is. De docent ziet veel meer dan resultaten; hij heeft zicht op leren, betrokkenheid en gedrag van zijn leerlingen. Toch zie je in de praktijk dat gesprekken over leerlingen vaak cijfers als uitgangspunt hebben.
Het daadwerkelijk monitoren van sociaal-emotioneel functioneren gebeurt weinig, laat staan planmatig en structureel. Terwijl dat voor het duiden van de rapportcijfers juist van groot belang is. Vanwaar die discrepantie?
Vraag weer eens aan die gemiddelde docent waarom er niet planmatig en structureel gemonitord wordt op sociaal-emotioneel functioneren. Een eerste reactie zal wellicht zijn ‘nog meer werk’, ‘ik heb 30 leerlingen, waar moet ik beginnen?’ of ‘ik ken m’n leerlingen wel, daar heb ik geen programma voor nodig’.
In deze blog wil ik me tot die gemiddelde docent richten. Ja, het invullen van Zien! kost tijd, maar deze investering levert je ook heel veel op. Bijvoorbeeld bij een leerlingbespreking: het geeft waardevolle informatie, biedt je een kader én geeft je taal van waaruit je over de leerling kunt spreken. Doordat je breder zicht hebt op de leerling en het gedrag, kun je eventuele interventies ook veel doelgerichter plannen
Zicht op gedrag en leren
Zien! maakt het mogelijk meer inzicht te krijgen in het gedrag van leerlingen in jouw les, individueel, maar ook op groepsniveau. Een voorbeeld:
In deze fictieve klas is goed te zien dat Aanpakgedrag bij Jelle lager dan gemiddeld is (2,5). Een eerste reactie is dan misschien Jelle aansporen meer te gaan doen. Ook in een oudergesprek gaat het dan al snel over hoe Jelle zijn werk beter kan aanpakken. Op zichzelf natuurlijk goed, maar Zien! geeft ook zicht op het bredere plaatje ‘Jelle’, wat voorkomt dat je alleen focust op zijn aanpakgedrag.
Kijk je in dit geval naar bijvoorbeeld Autonomiebeleving of Relatie docent, dan zie je dat deze erg laag zijn. Mogelijk ervaart Jelle zo weinig bewegingsvrijheid dat hij daardoor slecht gemotiveerd is en tegelijk de relatie met jou als docent op gespannen voet komt te staan. Kleine aanpassingen in de les kunnen hierin vaak al een groot verschil maken, waarbij niet alleen het aanpakgedrag verbetert, maar ook de autonomiebeleving en tegelijkertijd de relatie met jou als docent.
Dit is een heel andere keuze dan wanneer je wellicht op je eerste indruk was afgegaan. Het had in dit geval de relatie met jou misschien nog wel verder onder druk gezet.
In ons voorbeeld was er sprake van één leerling, dit is natuurlijk breder te trekken voor een hele klas: wie neemt de ruimte in, wie laat juist initiatief aan anderen? En wat zegt dit over het leerklimaat in de klas? Maar vooral: hoe stuur je zo dat sterke eigenschappen behouden blijven? Of minder aanwezige eigenschappen worden versterkt?
Heel zinvol, maar toch hè… die werkdruk
Wellicht ben je inmiddels overtuigd dat Zien! een waardevolle aanvulling is, maar zit je nog steeds met die werkdruk in je hoofd. Het voordeel van Zien! is dat je de leerling zélf een vragenlijst in kunt laten vullen. Als school kun je er voor kiezen in eerste instantie alleen die optie te gebruiken. Wanneer je vervolgens met elkaar de scores ‘leest’, kun je als mentor voor de meest opvallende namen besluiten alsnog de vragenlijsten in te vullen. In de praktijk betekent het dat je slechts voor een handjevol leerlingen een lijst à 10 minuten invult. De tijdsdruk valt dus alles mee en vergeet niet: deze investering levert je heel veel op. Doordat je breder zicht hebt op de leerling en het gedrag, kun je doelgerichter aan de slag.
Winst op veel terreinen
Zinvol inzetten van Zien! is meer dan gewoon ‘handig’: Het geeft een duidelijk zicht op de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerling, maar ook van de klas. Het biedt je een kader en geeft je taal van waaruit je over de leerling kunt spreken. Zien!-scores zijn daarmee dan ook een perfecte onderlegger voor alle gesprekken waarin het gaat over de leerling. Denk bijvoorbeeld aan een leerlingbespreking waarbij je als docenten één taal spreekt. Daarnaast kunnen de Zien! scores heel goed ingebracht worden bij oudergesprekken of mentorgesprek. Omdat de scores zonder waardeoordeel zijn (alleen waarneembaar gedrag), kun je het gesprek open voeren en met elkaar tot verbeteringen komen.
Wil je vrijblijvend meer informatie? Neem gerust contact ons op!